نفقه زن در اصطلاح حقوقی عبارت از چیزهایی است که شخص برای زندگانی احتیاج به آن دارد از قبیل خوراک، پوشاک، مسکن و اثاث منزل. در اصطلاح حقوقی کسی که باید نفقه را پرداخت کند منفق و کسی را که نفقه به او داده میشود، منفق علیه گویند. ماده۱۱۰۲ قانون مدنی بیان میدارد: «همین که نکاح بهطور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار میشود.»
پرداختن نفقه به زن تکلیفی است که به عهده مرد قرار گرفته و به همین دلیل وی موظف است تمام مخارج و هزینههای زندگی زوجه را تامین کند. البته در قبال پرداخت نفقه، زن موظف است از همسر خود تمکین کند.
قانون مدنی در خصوص اینکه نفقه زوجه شامل چیست، ماده1107 را در نظر گرفتهاست که طبق آن «نفقه زوجه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، نان، اثاث منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی و خادم، در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.»
منظور از نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن این است که مرد موظف است همه نیازهای زن را براساس عرف جامعه برطرف کند. بعلاوه، در صورتی که زن به مواردی احتیاج داشتهباشد که خارج از عرف است، اما متناسب با شأن اوست، باز هم مرد موظف به تأمین این موارد خواهدبود. آنچه از این ماده برداشت میشود این است که ملاک پرداخت نفقه و میزان آن وضعیت مالی زوج نیست و آنچه برای تعیین میزان نفقه ملاک است، نیازهای متعارف و متناسب زوجه است که بایستی توسط زوج تأمین شود. در قانون تنها شرطی که برای تعلق نفقه به زوجه در عقد دائم در نظر گرفتهشده، این است که زن از شوهر خود تمکین کند. تمکین نکردن زن، به مرد اجازه عدم پرداخت نفقه را میدهد.
منبع: ضمیمه چاردیواری روزنامه جامجم